ok8.org > 汉字/字典 > 敬

敬(jìng )字(zì )的(de )笔(bǐ )画(huà )：12画(huà )；

jìng

ㄐ〡ㄥˋ

〔《广(guǎng )韵(yùn )》居(jū )庆(qìng )切(qiē )，去(qù )映(yìng )，见(jiàn )。〕

1.恭(gōng )敬(jìng )；端(duān )肃(sù )。

《易(yì )·坤(kūn )》：“君(jūn )子(zǐ )敬(jìng )以(yǐ )直(zhí )内(nèi )，义(yì )以(yǐ )方(fāng )外(wài )。”

孔(kǒng )颖(yǐng )达(dá )疏(shū )：“内(nèi )谓(wèi )心(xīn )也(yě )，用(yòng )此(cǐ )恭(gōng )敬(jìng )以(yǐ )直(zhí )内(nèi )。”

南(nán )朝(cháo )梁(liáng )刘(liú )勰(xié )《文(wén )心(xīn )凋(diāo )龙(lóng )·祝(zhù )盟(méng )》：“祈(qí )祷(dǎo )之(zhī )式(shì )，必(bì )诚(chéng )以(yǐ )敬(jìng )；祭(jì )奠(diàn )之(zhī )楷(kǎi )，宜(yí )恭(gōng )且(qiě )哀(āi )。”

清(qīng )王(wáng )夫(fū )之(zhī )《张(zhāng )子(zǐ )〈正(zhèng )蒙(méng )〉注(zhù )·至(zhì )当(dāng )》：“敬(jìng )者(zhě )，礼(lǐ )之(zhī )神(shén )也(yě )，神(shén )运(yùn )乎(hū )仪(yí )文(wén )之(zhī )中(zhōng )，然(rán )后(hòu )安(ān )以(yǐ )敏(mǐn )而(ér )天(tiān )下(xià )孚(fú )之(zhī )。”

2.尊(zūn )敬(jìng )，尊(zūn )重(zhòng )。

《论(lùn )语(yǔ )·先(xiān )进(jìn )》：“门(mén )人(rén )不(bú )敬(jìng )子(zǐ )路(lù )。”

唐(táng )韩(hán )愈(yù )《送(sòng )杨(yáng )少(shǎo )尹(yǐn )序(xù )》：“乡(xiāng )人(rén )莫(mò )不(bú )加(jiā )敬(jìng )，诫(jiè )子(zǐ )孙(sūn )以(yǐ )杨(yáng )侯(hóu )不(bú )去(qù )其(qí )乡(xiāng )为(wéi )法(fǎ )。”

《红(hóng )楼(lóu )梦(mèng )》第(dì )三(sān )六(liù )回(huí )：“独(dú )有(yǒu )黛(dài )玉(yù )自(zì )幼(yòu )儿(ér )不(bú )曾(céng )劝(quàn )他(tā )去(qù )立(lì )身(shēn )扬(yáng )名(míng )，所(suǒ )以(yǐ )深(shēn )敬(jìng )黛(dài )玉(yù )。”

3.信(xìn )奉(fèng )。

毛(máo )泽(zé )东(dōng )《湖(hú )南(nán )农(nóng )民(mín )运(yùn )动(dòng )考(kǎo )察(chá )报(bào )告(gào )》：“那(nà )些(xiē )帝(dì )君(jūn )、大(dà )士(shì )们(men )也(yě )可(kě )怜(lián )，敬(jìng )了(le )几(jǐ )百(bǎi )年(nián )，一(yī )个(gè )土(tǔ )豪(háo )劣(liè )绅(shēn )不(bú )曾(céng )替(tì )你(nǐ )们(men )打(dǎ )倒(dǎo )！”

4.以(yǐ )礼(lǐ )物(wù )表(biǎo )示(shì )谢(xiè )意(yì )或(huò )敬(jìng )意(yì )。

《后(hòu )汉(hàn )书(shū )·周(zhōu )燮(xiè )传(chuán )》：“安(ān )帝(dì )以(yǐ )玄(xuán )纁(xūn )羔(gāo )币(bì )聘(pìn )燮(xiè )……因(yīn )自(zì )载(zǎi )到(dào )颍(yǐng )川(chuān )阳(yáng )城(chéng )，遣(qiǎn )生(shēng )送(sòng )敬(jìng )，遂(suí )辞(cí )疾(jí )而(ér )归(guī )。”

李(lǐ )贤(xián )注(zhù )：“送(sòng )敬(jìng )犹(yóu )致(zhì )谢(xiè )也(yě )。”

《警(jǐng )世(shì )通(tōng )言(yán )·苏(sū )知(zhī )县(xiàn )罗(luó )衫(shān )再(zài )合(hé )》：“﹝高(gāo )知(zhī )县(xiàn )﹞便(biàn )吩(fēn )咐(fù )门(mén )子(zǐ )，于(yú )库(kù )房(fáng )取(qǔ )书(shū )仪(yí )十(shí )两(liǎng )，送(sòng )与(yǔ )苏(sū )雨(yǔ )为(wéi )程(chéng )敬(jìng )。”

清(qīng )无(wú )名(míng )氏(shì )《后(hòu )会(huì )仙(xiān )记(jì )》：“予(yǔ )姐(jiě )淑(shū )贞(zhēn )命(mìng )以(yǐ )此(cǐ )为(wéi )元(yuán )灵(líng )娘(niáng )娘(niáng )寿(shòu )，谨(jǐn )分(fèn )携(xié )进(jìn )兄(xiōng )，以(yǐ )表(biǎo )小(xiǎo )妹(mèi )之(zhī )敬(jìng )。”

曹(cáo )禺(yú )《北(běi )京(jīng )人(rén )》第(dì )一(yī )幕(mù )：“快(kuài )敬(jìng )祖(zǔ )宗(zōng )去(qù )吧(ba )。”

5.有(yǒu )礼(lǐ )貌(mào )地(dì )送(sòng )上(shàng )。

《红(hóng )楼(lóu )梦(mèng )》第(dì )五(wǔ )四(sì )回(huí )：“﹝贾(jiǎ )母(mǔ )﹞吃(chī )着(zhe )酒(jiǔ )，又(yòu )命(mìng )宝(bǎo )玉(yù )：‘来(lái )敬(jìng )你(nǐ )姐(jiě )姐(jiě )一(yī )杯(bēi )。’”周(zhōu )立(lì )波(bō )《艾(ài )嫂(sǎo )子(zǐ )》：“刘(liú )艾(ài )珍(zhēn )含(hán )笑(xiào )抱(bào )歉(qiàn )，从(cóng )屋(wū )里(lǐ )端(duān )出(chū )一(yī )盘(pán )家(jiā )园(yuán )茶(chá )叶(yè )泡(pào )的(de )热(rè )茶(chá )来(lái )，一(yī )人(rén )敬(jìng )一(yī )碗(wǎn )。”

梁(liáng )斌(bīn )《红(hóng )旗(qí )谱(pǔ )》五(wǔ )二(èr )：“严(yán )知(zhī )孝(xiào )坐(zuò )在(zài )沙(shā )发(fā )上(shàng )，僕(pú )人(rén )敬(jìng )上(shàng )茶(chá )来(lái )。”

6.慎(shèn )重(zhòng )。

《书(shū )·康(kāng )诰(gào )》：“呜(wū )呼(hū )！小(xiǎo )子(zǐ )封(fēng )，恫(dòng )瘝(guān )乃(nǎi )身(shēn )，敬(jìng )哉(zāi )！”孔(kǒng )传(chuán )：“治(zhì )民(mín )务(wù )除(chú )恶(è )政(zhèng )，当(dāng )如(rú )痛(tòng )病(bìng )在(zài )汝(rǔ )身(shēn )，欲(yù )去(qù )之(zhī )，敬(jìng )行(háng )我(wǒ )言(yán )。”

《国(guó )语(yǔ )·晋(jìn )语(yǔ )四(sì )》：“非(fēi )此(cǐ )，用(yòng )师(shī )则(zé )无(wú )所(suǒ )矣(yǐ )。二(èr )三(sān )子(zǐ )敬(jìng )乎(hū )！”

《韩(hán )非(fēi )子(zǐ )·喻(yù )老(lǎo )》：“此(cǐ )皆(jiē )慎(shèn )易(yì )以(yǐ )避(bì )难(nán )，敬(jìng )细(xì )以(yǐ )远(yuǎn )大(dà )者(zhě )也(yě )。”

陈(chén )奇(qí )猷(yóu )集(jí )释(shì )：“敬(jìng )读(dú )为(wéi )慎(shèn )。”

7.警(jǐng )戒(jiè )；警(jǐng )惕(tì )。

《诗(shī )·大(dà )雅(yǎ )·常(cháng )武(wǔ )》：“既(jì )敬(jìng )既(jì )戒(jiè )，惠(huì )此(cǐ )南(nán )国(guó )。”

郑(zhèng )玄(xuán )笺(jiān )：“敬(jìng )之(zhī )言(yán )警(jǐng )也(yě )，警(jǐng )戒(jiè )大(dà )军(jūn )之(zhī )众(zhòng )。”

《荀(xún )子(zǐ )·天(tiān )论(lùn )》：“故(gù )君(jūn )子(zǐ )敬(jìng )其(qí )在(zài )己(jǐ )者(zhě )，而(ér )不(bú )慕(mù )其(qí )在(zài )天(tiān )者(zhě )。”

梁(liáng )启(qǐ )雄(xióng )释(shì )：“《释(shì )名(míng )·释(shì )言(yán )语(yǔ )》：敬(jìng )，警(jǐng )也(yě )；恆(héng )自(zì )肃(sù )敬(jìng )也(yě )。”

宋(sòng )王(wáng )禹(yǔ )偁(chēng )《雷(léi )》诗(shī )：“君(jūn )子(zǐ )容(róng )必(bì )变(biàn )，所(suǒ )以(yǐ )敬(jìng )天(tiān )怒(nù )。”

8.谦(qiān )词(cí )。

《庄(zhuāng )子(zǐ )·山(shān )木(mù )》：“敬(jìng )闻(wén )命(mìng )矣(yǐ )。”

《史(shǐ )记(jì )·绛(jiàng )侯(hóu )周(zhōu )勃(bó )世(shì )家(jiā )》：“皇(huáng )帝(dì )敬(jìng )劳(láo )将(jiāng )军(jūn )。”

9.通(tōng )“檠(qíng )”。矫(jiǎo )正(zhèng )弓(gōng )弩(nǔ )的(de )工(gōng )具(jù )。

马(mǎ )王(wáng )堆(duī )汉(hàn )墓(mù )帛(bó )书(shū )《战(zhàn )国(guó )纵(zòng )横(héng )家(jiā )书(shū )·苏(sū )秦(qín )谓(wèi )齐(qí )王(wáng )章(zhāng )》：“是(shì )故(gù )臣(chén )以(yǐ )王(wáng )命(mìng )甘(gān )薛(xuē )公(gōng )，骄(jiāo )敬(jìng )三(sān )晋(jìn )，劝(quàn )之(zhī )为(wéi )一(yī )，以(yǐ )疾(jí )攻(gōng )秦(qín )，必(bì )破(pò )之(zhī )。”按(àn )，骄(jiāo )敬(jìng )，10.通(tōng )“惊(jīng )”。惊(jīng )动(dòng )；惊(jīng )慌(huāng )。

《逸(yì )周(zhōu )书(shū )·官(guān )人(rén )》：“敬(jìng )之(zhī )以(yǐ )卒(zú )而(ér )度(dù )应(yīng )。”

朱(zhū )右(yòu )曾(céng )校(xiào )释(shì )：“敬(jìng )当(dāng )依(yī )《礼(lǐ )》作(zuò )惊(jīng )。”

11.用(yòng )同(tóng )“更(gèng )”。再(zài )。

《敦(dūn )煌(huáng )变(biàn )文(wén )集(jí )·韩(hán )擒(qín )虎(hǔ )话(huà )本(běn )》：“臣(chén )愿(yuàn )请(qǐng )军(jūn )，敬(jìng )与(yǔ )随(suí )驾(jià )兵(bīng )士(shì )交(jiāo )战(zhàn )。”

《敦(dūn )煌(huáng )变(biàn )文(wén )集(jí )·维(wéi )摩(mó )诘(jié )经(jīng )讲(jiǎng )经(jīng )文(wén )》：“会(huì )终(zhōng )十(shí )善(shàn )重(zhòng )佛(fó )僧(sēng )，敬(jìng )莫(mò )交(jiāo )身(shēn )沉(chén )六(liù )趣(qù )。”

蒋(jiǎng )礼(lǐ )鸿(hóng )通(tōng )释(shì )：“这(zhè )两(liǎng )个(gè )‘敬(jìng )’字(zì )都(dōu )应(yīng )解(jiě )释(shì )作(zuò )更(gèng )……‘敬(jìng )莫(mò )’就(jiù )是(shì )更(gèng )莫(mò )。”

12.姓(xìng )。

汉(hàn )有(yǒu )扬(yáng )州(zhōu )刺(cì )史(shǐ )敬(jìng )歆(xīn )。见(jiàn )《广(guǎng )韵(yùn )·去(qù )映(yìng )》。

阅读：5543

●敬（简体版）